Buty do biegania dla początkujących – jak wybrać pierwszy model?

Twoim postanowieniem od dawna było rozpoczęcie przygody z bieganiem i w końcu nastał ten dzień, w którym faktycznie wyruszysz na biegową ścieżkę? Gratulacje! Pierwszy krok jest najtrudniejszy, ale potem będzie już tylko łatwiej i przyjemniej.

No dobrze, decyzja o rozpoczęciu biegania podjęta i co dalej? Czas na przygotowania, które powinieneś zacząć od wyboru butów do biegania dla początkujących. Wiele osób popełnia błąd i wybiera pierwsze lepsze buty biegowe, by sprawdzić, czy ta dyscyplina sportowa jest dla nich. Kończy się to zazwyczaj kontuzjami, bólem kolan i rezygnacją, bowiem nie każdy rodzaj obuwia nadaje się do tej aktywności fizycznej – popularne sneakersy czy klasyczne "adidasy" świetnie sprawdzą się na co dzień, ale nie zapewnią Ci odpowiedniego wsparcia, amortyzacji ani ochrony przed kontuzjami, które gwarantują dobre buty do biegania.

W dalszej części artykułu omówimy, jak wybrać najlepsze buty do biegania, na co zwracać uwagę przy zakupie, jak dopasować buty do swojego stylu biegania oraz jakie cechy są najważniejsze dla początkujących biegaczy. Do biegu! Gotowi! START!

Na co zwrócić uwagę, wybierając pierwsze buty do biegania?

Aby wybrać idealne buty biegowe, musimy odpowiedzieć sobie na pytanie: Jakie buty do biegania na początek? Wybór odpowiedniego modelu jest bardzo indywidualna sprawą. Mimo że bieganie niesie za sobą szereg korzyści, to jest też obciążeniem dla organizmu, dlatego przy wyborze butów należy poważnie się zastanowić. Nie ma jednych najlepszych butów, które sprawdzą się dla każdego. Dla jednej osoby dany model może być ideałem, a dla Ciebie – niekoniecznie. Polecenia od znajomych biegaczy mogą być pomocne, ale w tym przypadku nie ma drogi na skróty. Trzeba poświęcić trochę czasu, by zrozumieć, czego Twoja stopa potrzebuje. Warto też zadać sobie pytanie, na jakich powierzchniach będziesz biegać, bo rodzaj nawierzchni również jest ważnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę, poszukując idealnego modelu. Na co więc zwrócić uwagę, wybierając pierwsze buty do biegania? Podpowiadamy.

Rodzaj podłoża

Zastanawiając się, jakie buty do biegania wybrać, weź pod uwagę, po jakiej nawierzchni będziesz biegać najczęściej. Po asfaltowych ścieżkach, leśnych szlakach, a może w górach? To bardzo ważna kwestia, dlatego odpowiedz sobie na to pytanie już na samym początku.

Jeżeli planujesz biegać w terenie, np. po leśnych ścieżkach, to powinieneś wybierać spośród butów do biegania w terenie. Jeśli z kolei planujesz biegać po asfaltowych ścieżkach, to sprawa jest nieco prostsza - tutaj teren jest płaski i twardy, a co się z tym wiąże - bieżnik w butach do biegania po asfalcie jest po prostu płaski. W tym przypadku zadaniem konstrukcji buta jest przetaczanie stopy po twardej nawierzchni.

Jeżeli zdecydujesz się na buty trailowe, biegając w terenie miejskim, prawdopodobnie bieżnik takich butów będzie znikał w oczach. Oczywiście, jeśli planujesz biegać po leśnych ścieżkach, ale teren będzie zbity i twardy, to buty na asfalt w tym przypadku również się sprawdzą.

Ogólna zasada jest taka: jeżeli szukasz butów do biegania na asfalt i czasem w terenie, to wiosną i latem wybieraj buty do biegania po asfalcie, a jesienią i zimą lepszym wyborem będą buty do biegania w terenie, ponieważ teren ulega wtedy zmianie i warunki stają się bardziej wymagające.

Typ stopy biegacza

Zastanawiając się, jakie buty do biegania wybrać, musisz najpierw określić, jaki masz typ stopy. Wyróżniamy bowiem stopę z pronacją i z supinacją. Jeśli te nazwy wydają się dla Ciebie bardzo enigmatyczne, nic się nie martw. Już wszystko tłumaczymy.

Większość osób początkujących biega z tzw. pięty. Oznacza to, że pięta jest pierwszą częścią ciała, która styka się z podłożem. Proces, który przebiega od lądowania na pięcie, poprzez przejście na śródstopie i dalej wybicie z palców nazywamy przetaczaniem stopy. Ruch ten może odbywać się w sposób neutralny, co oznacza, że stopy nie kierują się ani do do wewnątrz, ani do zewnątrz. Natomiast jeśli stopa kieruje się do środka, to mamy do czynienia z pronacją, a jak na zewnątrz - z supinacją. Poniżej tłumaczymy wszystko nieco bardziej szczegółowo.

stopa z supinacją – to taka, która podczas biegu lub chodzenia nadmiernie obraca się na zewnątrz. Co to oznacza w praktyce? Że ciężar ciała spoczywa bardziej na zewnętrznej krawędzi stopy. Osoby z supinacją mogą mieć większe ryzyko urazów związanych z nadmiernym obciążeniem zewnętrznej strony stopy oraz stawu skokowego, dlatego powinny wybierać buty neutralne.
stopa z pronacją – podczas biegania lub chodzenia stopa z pronacją nadmiernie obraca się do wewnątrz. Ciężar ciała przenosi się wtedy na wewnętrzną stronę stopy, co może prowadzić do nadmiernego obciążenia i większego zużycia wewnętrznej krawędzi podeszwy. Pronacja jest naturalnym ruchem, który pomaga amortyzować uderzenia i rozkładać ciężar ciała, jednak nadmierna pronacja może prowadzić do bólów stawów, kontuzji czy nawet problemów z kolanami.

Osoby z nadmierną pronacją powinny wybierać buty do biegania, które oferują dodatkowe wsparcie i stabilizację, np. z kontrolą pronacji lub modele z odpowiednią technologią wspierającą łuk stopy i zapobiegającą nadmiernemu obrotowi do wewnątrz. Stabilizacja w butach biegowych to sztywniejsze elementy, które znajdują się w podeszwie od wewnętrznej strony buta. Cholewka butów ze stabilizacją również jest zazwyczaj sztywniejsza. Dobrze dobrane buty mogą pomóc w równomiernym rozkładzie sił i zwiększyć komfort biegania.

stopa neutralna – podczas biegania lub chodzenia naturalnie i równomiernie rozkłada ciężar ciała na całej powierzchni stopy. Podczas stawiania stopy, jej obrót do wewnątrz (pronacja) jest umiarkowany i kontrolowany, co oznacza, że stopa działa w sposób efektywny, amortyzując uderzenia i zapewniając odpowiednią stabilność.

Osoby ze stopą neutralną nie doświadczają nadmiernego obciążenia ani do wewnątrz, ani do zewnątrz stopy, co sprawia, że mają one więcej opcji przy wyborze butów do biegania. Osoby ze stopą neutralną powinny wybierać buty dla stopy neutralnej. Należy się przy nich skupić przede wszystkim na komforcie. Warto podkreślić, że mając stopę neutralną i biegając w butach ze stabilizacją, możesz nabawić się bólu kolan i bioder.

Jak widzisz, przed zakupem pierwszych butów biegowych, konieczne jest określenie typu stopy. Oczywiście delikatna pronacja lub supinacja nie wymagają korekty i możesz śmiało postawić na model przeznaczony dla stopy neutralnej. A jak sprawdzić, jaki rodzaj stopy posiadasz? Jednym ze sposobów jest dokładne obejrzenie podeszw butów i sprawdzenie, która krawędź jest bardziej starta. Możesz także wykonać test, stając mokrą stopą na kartce papieru, my jednak radzimy wizytę u ortopedy lub lekarza medycyny sportowej. Jest to najbezpieczniejsza opcja, dzięki której będziesz mieć pewność co do rodzaju swojej stopy.

Drop

Wybierając buty do biegania dla początkujących, warto wziąć pod uwagę również drop, czyli spadek między piętą a palcami. Warto wiedzieć, że wysokość dropu determinować będzie Twoją technikę biegania. Buty biegowe z dropem 8 lub 6 mm umożliwią Ci bieganie na śródstopie, natomiast drop 4 mm i mniej wymusi na Tobie bieganie ze śródstopia. Upraszczając, drop wpływa na to, w jaki sposób stopa ląduje na podłożu i jest bardzo ważnym parametrem przy wyborze odpowiedniego obuwia. Jeżeli biegasz, uderzając najpierw piętą, to przetoczenie stopy przechodzi przez trzy fazy: pięta, cała stopa, wybicie z palców – warto wybrać buty z dropem około 10 mm. Jest to też najczęstszy drop, jaki spotkasz w butach biegowych.

Jeśli zaś biegasz ze śródstopia, warto rozważyć buty z mniejszym dropem, na przykład 6 mm. Co ważne, noszenie butów z niskim dropem, w momencie, gdy biegasz, uderzając piętą, może nadmiernie obciążać Twoje ścięgno Achillesa i łydki, co prowadzi często do kontuzji.

Amortyzacja

Podczas biegu, cały Twój aparat ruchu poddawany jest sporym obciążeniom. Dobre buty do biegania dla początkujących powinny maksymalnie minimalizować wstrząsy, które powstają przy kontakcie stopy z twardą nawierzchnią. Za amortyzację odpowiada cały system podeszwy. Pianki, żele oraz poduszki gazowe rozmieszczone są w strategicznych miejscach, gdzie nacisk na podłoże jest największy. Dzięki temu Twój bieg będzie nie tylko komfortowy, ale przede wszystkim bezpieczny. Dla osób początkujących, które nie są jeszcze przyzwyczajone do większych obciążeń, amortyzacja to must have. Dobry poziom amortyzacji w butach dla początkujących ochroni Twoje stawy przed niepożądanymi uderzeniami. Przed zakupem butów sprawdź, czy wybrany przez Ciebie model oferuje odpowiednie wsparcie dla stopy, szczególnie w obszarze pięty i śródstopia, gdzie ta amortyzacja jest najbardziej potrzebna. Na samym początku warto szukać butów z grubą podeszwą, ponieważ gwarantują one lepszą amortyzację. Warto też dodać, że stopień amortyzacji zależy od wagi biegacza. Im cięższy jest biegacz, tym większe znaczenie ma poziom amortyzacji. Dlaczego? Ponieważ większy ciężar przekłada się na większy nacisk i siłę, z którą ciało działa na stawy i mięśnie. Dobrze dobrane buty do biegania będą stanowiły doskonały bufor pomiędzy Twoją wagą a podłożem.

Rozmiar

Dobre buty do biegania powinny być nieco większę, niż Twój normalny rozmiar buta. Podczas wysiłku fizycznego stopa nieco puchnie, a co za tym idzie – zwiększa swoją objętość. Nie musimy chyba więc podkreślać, że zbyt małe obuwie spowoduje nieprzyjemne otarcia. Możemy nawet stracić paznokieć lub nabawić się przeciążenia na piszczelach. Przyjmuje się, że wkładka w butach biegowych powinna być o pół rozmiaru większa niż w standardowym obuwiu, które nosisz na co dzień. Warto też podkreślić, że rzadko obie nasze stopy są takie same, dlatego do tej większej stopy należy dodać zawsze odpowiedni zapas.

Jak zmierzyć swoją stopę? Praktyczne triki

Przygotuj kartkę papieru, marker i miarkę (w cm).
Połóż kartkę na podłodze i stań na nią stopą.
Zaznacz markerem początek swojego dużego palca (lub po prostu najdłużego). Pamiętaj, by pomiar wykonywać na stojąco.
Następnie zaznacz na kartce papieru koniec swojej pięty. Weź pod uwagę swoją kość piętową, a nie miejsce, gdzie Twoja podeszwa styka się z podłożem.
W kolejnym kroku zmierz odcinek pomiędzy zaznaczonymi na kartce punktami. Wynik zapisz z dokładnością 0,1 cm.
Na sam koniec porównaj pomiary - rzadko kiedy zdarza się, aby obie stopy miały taką samą długość.

Warto także pamiętać, że na im większym dystansie będziemy biec, tym potrzebny jest większy zapas. Buty na dystans 5 km mogą spokojnie mieć zapas 0,5 cm, ale już na maraton lepiej żeby było to nawet 1 cm.

Pierwsze buty do biegania – modele, które polecamy

Przygotowaliśmy dla Ciebie ranking butów do biegania, które idealnie sprawdzą się dla osób początkujących. Dlaczego akurat takie modele? Ponieważ są to sprawdzone i solidne wybory od renomowanych marek, które nie tylko zagwarantują Ci wygodę, ale również zadbają o bezpieczeństwo stóp i stawów. Polecane przez nas buty charakteryzują się dobrą amortyzacją, która minimalizuje ryzyko kontuzji, a jednocześnie zapewniają komfort i wsparcie podczas każdego kroku.

1. Brooks Ghost 15

To kolejna odsłona bestsellerowego modelu, którą polecamy na codzienne treningi początkującym biegaczom. Model ten dedykowany jest dla biegaczy i biegaczek ze stopą neutralną. Model Ghost 15 wyposażony jest w amortyzację DNA LOFT v2 o niższej gęstości i doskonałym balansie między powietrzem a tworzywem, dzięki czemu doskonale amortyzuje wstrząsy i dopasowuje się do Twojej techniki biegu. Model ten został również wyposażony we wkładki antywstrząsowe dla jeszcze większego komfortu. Przewiewna cholewka buta wykonana jest z siateczki mesh za pomocą technologii 3D FIT PRINT, dzięki czemu but idealnie dopasowuje się do stopy biegacza. Drop buta wynosi 12 mm.

2. Brooks Glycerin 20

Brooks Glycerin 20 to treningowy model na twarde nawierzchnie, który wyróżnia się doskonałą amortyzacją i komfortem na wysokim poziomie. Model przeznaczony dla biegaczy ze stopą neutralną. Niezwykle lekka podeszwa środkowa wykonana została z azotowej pianki DNA LOFT. Powietrzne przestrzenie ograniczają zmęczenie i zepwniają najwyższy poziom pochłaniania wstrząsów. Bezszwowa cholewka wykonana z oddychającej siateczki mesh zapewnia doskonałe dopasowanie do stopy. Drop tego modelu wynosi 10 mm.

3. Hoka Bondi 8

Jeśli szukasz butów do biegania po asfalcie, to świetnie sprawdzą się buty sportowe Hoka Bondi 8, które zapewnią Ci maksymalną amortyzację. Zapewniają wysoki komfort nie tylko podczas biegania, ale także podczas innych codziennych aktywności. Ten model rewelacyjnie sprawdzi się podczas pokonywania wielokilometrowych dystansów, a także maratonów. Buty do biegania marki Hoka wypełniony zostały w 33 mm miękką pianką pod piętą i 29 mm pod palcami. Dzięki temu zapewniają miękką amortyzację oraz niespotykaną wcześniej responsywność, która przełoży się na jeszcze większy komfort. Zastosowana w podeszwie środkowej pianka EVA zapewnia płynniejszy i bardziej sprężysty bieg niż w poprzedniej wersji tego modelu. W Hoka Bondi 8 zastosowano technologię Meta-Rocker, czyli kołyskową budowę podeszwy, dzięki której przejście z pięty na palce jest płynniejsze. Podeszwa zewnętrzna Bondi 8 z dużymi wypustkami, które biegną wzdłuż środkowej i bocznej strony, zapewniają biegaczom doskonałą przyczepność i trwałość buta. Przeznaczony do osób ze stopą neutralną lub supinacją.

4. On Running Cloudflow 4

Lekkie buty, które idealnie sprawdzą się zarówno na krótszych, jak i dłuższych dystansach. Warto podkreślić, że ten model treningowo-startowy sprawdzi się dla nieco ambitniejszych biegaczy. Podeszwa środkowa wykonana z chmurek CloudTec® dzięki piance Helion™ o zróżnicowanej gęstości doskonale pochłania wstrząsy podczas kontaktu z podłożem. Pochłonięta energia jest oddawna w czasie wybicia, potęgując responsywność. Wstawka Speedboard™ o łyżkowatym kształcie gwarantuje dynamiczne wsparcie podczas przetaczania stopy. Drop On Running Cloudflow 4 wynosi 8 mm.

5. Brooks Adrenaline GTS 23

Najlepsze buty do codziennych treningów dla początkującego biegacza zapewniające doskonałą amortyzację. Dobrze sprawdzą się na początek przygody z bieganiem, ale warto zaznaczyć, że oznaczenie GTS oznacza, że jest to model stworzony dla biegaczy skłonnych do pronacji lub potrzebujących dodatkowej stabilizacji stopy. But wyposażony w piankę dna loft v2 zapewnia stabilizację i wysoką amortyzację. Przewiewna i zapewniająca dopasowanie cholewka, gwarantują komfort podczas biegu. System szyny prowadzącej GuideRails®, w który wyposażony jest model Adrenaline GTS 23 stabilizuje stopę, a także kolano i biodra, ograniczając ruchy w niewłaściwej płaszczyźnie. Miękka cholewka z miejscowymi wzmocnieniami zapewnia spersonalizowane dopasowanie buta do stopy.

6. On Running Cloudgo

Cloudgo to najlepsze buty treningowe z wysokim poziomem amortyzacji, które zapewniają wsparcie podczas treningów i zawodów. Dzięki temu modelowi będziesz mógł wykonywać szybkie treningi. Jedną z najbardziej charakterystycznych cech tych butów jest technologia CloudTec®, która składa się z elastycznych "chmur" umieszczonych pod podeszwą. Zapewniają one dynamiczne tłumienie wstrząsów podczas każdego kroku. To sprawia, że bieganie staje się płynne i komfortowe, nawet na twardych nawierzchniach. Wkładka w butach została wykonana z termoplastycznego tworzywa Speedboard™, dzięki czemu zapewnia dynamiczne przetaczanie i zwrot energii.

Ultralekkie buty do biegania On Running Cloudgo to doskonały wybór dla każdego biegacza, który szuka kombinacji maksymalnego komfortu, wydajności i stylowego designu podczas codziennych treningów.

Najlepsze buty biegowe dla początkujących – podsumowanie

Dobór butów do biegania jest kluczowy dla większego komfortu i efektywności treningów początkujących biegaczy. Bardzo ważne jest, aby określić rodzaj nawierzchni, po której będziesz biegać, zadbać o odpowiednie dopasowanie butów, zwrócić uwagę na amortyzację i wsparcie stopy, drop, a także szczególną uwagę skierować na wybór odpowiedniego rozmiaru. Warto także testować różne marki i modele, aby znaleźć najlepszy dla siebie, dopasowany do indywidualnych potrzeb. Pamiętaj, że dobrze dobrane buty zwiększą Twoje bezpieczeństwo podczas biegania i pomogą uniknąć kontuzji, co z pewnością będzie dobrą motywacją, szczególnie na początku biegowej przygody. Mamy nadzieję, że dzięki naszemu poradnikowi wybierzesz najlepsze buty do biegania. Do zobaczenia na biegowych trasach!