Ładuję...

Buty górskie poradnik

Górskie buty – wszystko, co musisz wiedzieć przed wyborem

Kupno górskich butów nie jest wcale taką jednoznaczną kwestią. Jeśli rozpoczynasz swoją przygodę z szeroko pojętą turystyką lub wspinaczką, bardzo szybko zauważysz, że uniwersalne buty do wszystkiego nie istnieją. Ile odmian górskich aktywności, tyle odpowiadających im typów górskiego obuwia. Czasem trudno odnaleźć się w tym gąszczu modeli, które nierzadko są do siebie bardzo podobne. Kolejny problem skomplikowania przy wyborze wynika z braku ustalenia przez producentów wspólnych standardów sztywności podeszwy. Równie duży zamęt wprowadza fakt dosyć płynnych granic między danymi kategoriami górskich butów. By rozwiać Twoje wątpliwości zakupowe, przygotowaliśmy specjalny poradnik, z którego dowiesz się, jak dobrać odpowiednie buty do konkretnego górskiego celu.

Lekkie buty turystyczne do lasu i w niskie góry

Buty z kategorii Hiking to wyjątkowo wszechstronny typ turystycznego obuwia. Obejmuje zarówno lekkie modele sięgające za kostkę oraz wersje zupełnie niskie. Te ostatnie nie powinny być jednak mylone z tzw. podejściówkami. O nich przeczytasz w dalszej części tego poradnika. Buty hikingowe będą dobre dla osób wędrujących po łatwych i nisko położonych szlakach. Sprawdzą się więc idealnie w górskich dolinach, niezbyt stromym terenie i wszędzie tam, gdzie nie występują techniczne trudności. Obuwie tego typu będzie także świetnym wyborem, jeśli planujesz weekendowy wypad za miasto lub lubisz leśne wędrówki. Spiszą się także znakomicie w trakcie długich spacerów po bezdrożach w nizinnym terenie.

W odróżnieniu od zaawansowanych górskich butów, te hikingowe posiadają o wiele bardziej miękką podeszwę. Jej mniejsza twardość przekłada się na łatwo odczuwalny komfort. Mimo większej elastyczności podeszwy, buty tego typu wciąż oferują niezbędną stabilizację i boczną sztywność. Dobrze też tłumią nierówności podłoża, po którym przyjdzie Ci stąpać. Świetnym przykładem obuwia tej kategorii tego typu są chociażby buty ON Running Cloudrock Waterproof czy Dolomite Crodarossa Trek Mid GTX. Obuwie hikingowe nie nadaje się natomiast do typowo zimowych wędrówek – zwłaszcza tych górskich. Zbyt miękka podeszwa w tych butach nie jest w stanie prawidłowo współpracować z rakami. W tym przypadku dużo lepszym rozwiązaniem jest użycie tzw. raczków.

On Running
Dolomite

Wszechstronne buty trekkingowe

Na ogół określa się je mianem treków. To właśnie buty tego typu można najczęściej spotkać na większości górskich szlaków. Nie rzadko lokuje się je w kategoriach takich, jak Trekking czy Backpacking. Ich duża uniwersalność i możliwość niemal całorocznego wykorzystania sprawiają, że są najczęstszym wyborem większości górskich turystów. Bez obaw zmierzysz się w nich z tatrzańskimi szlakami, jak i mniej stromymi Sudetami. Sprawdzą się idealnie w trakcie wielodniowych wypraw z plecakiem oraz mniej wymagających alpejskich wypraw.

S'portofino

W odróżnieniu od lekkich butów hikingowych, podeszwa w butach trekkingowych odznacza się odczuwalnie większą sztywnością. Taka jej konstrukcja zapobiega zbytniemu zginaniu się butów. Oferuje przy tym zdecydowanie lepsze czucie skalnego podłoża i większą stabilność. Podwyższona twardość podeszwy w butach trekkingowych jest ważna z jeszcze jednego powodu. Jest nim oczywiście możliwość bezpiecznego i wygodnego korzystania z raków. Chodzi w tym przypadku o typowe modele koszykowe, nazywane zamiennie turystycznymi. Raki tego typu posiadają z przodu i tyłu dwa elastyczne pałąki nazywane właśnie koszykami.

Po wsunięciu w nie buta, całość spina wytrzymała taśma. Ona z kolei odpowiada za to, by raki pewnie trzymały się butów i nie zmieniały swojego położenia. Nierzadkim elementem spotykanym w obuwiu trekkingowym jest gumowy otok, znajdujący się z przodu butów. Jego rolą jest ochrona stopy, jak i samych butów przed uderzeniami o kamienie czy ostre fragmenty skał. Gumowy protektor zapobiega też przed przemoczeniem przedniej części butów. Wszystkie te cechy posiada flagowy model trekkingowy Dolomite Cinquantaquattro TREK GTX, równie godny polecenia jest także Dolomite Zermatt GTX.

SPRAWDŹ BUTY DOLOMITE

Jakie buty w Alpy lub na Orlą Perć?

Bardziej zaawansowanym rozwinięciem butów trekkingowych są te z kategorii Alpine. Ich techniczny charakter sprawia, że nadają się znakomicie do trudnych technicznie przejść graniowych, turystyki lodowcowej, via ferrat, oraz tzw. turystyki kwalifikowanej. Będą także dobrym wyborem, jeśli planujesz zimowe wędrówki powyżej linii tatrzańskich schronisk. Z powodzeniem można się w nich wybrać także na wymagający trekking z plecakiem. 

S'portofino
S'portofino

Znakiem rozpoznawczym alpejskich butów jest sztywna podeszwa współpracująca z bardziej zaawansowanymi modelami raków. Z tego względu buty z kategorii Alpine posiadają na ogół specjalny rant w tylnej części, który umożliwia montaż raków półautomatycznych. Dosyć często ich podeszwa posiada także tzw. strefę „climbing zone”, którą stosuje się w obuwiu podejściowym. Konstrukcja cholewki butów Alpine zachodzi za kostkę. W rezultacie stabilizuje ją i ogranicza ryzyko potencjalnych kontuzji. Typowym elementem wyposażenia jest gumowy otok, który zasłania czuby butów, a nie rzadko zachodzi głębiej na cholewkę. Podczas budowy obuwia tego typu wykorzystuje się też nieco grubszą skórę i bardziej solidne materiały. W przypadku butów Dolomite, szczególnie polecamy alpejskie modele, takie jak: Torq Tech GTX czy Miage GTX.

Podejściówki – do wędrówki i wspinania

Podejściówki to bardzo popularna w ostatnich latach kategoria górskiego i turystycznego obuwia. Są udanym połączeniem kluczowych cech lekkich butów trekkingowych i obuwia wykorzystywanego do letniej wspinaczki (tzw. pantofli wspinaczkowych). Elementem odróżniającym je od treków jest system sznurowania, który przeniesiono z obuwia wspinaczkowego. W typowych butach podejściowych sięga on do nasady dużego palca stopy. Dzięki takiej konstrukcji uzyskano możliwość bardziej precyzyjnego dopasowania butów do stopy. Kluczowym elementem każdych podejściówek jest ich podeszwa. To właśnie ona musi poradzić sobie z różnego rodzaju trudnościami skalnego terenu. Powinna przy tym oferować dobrą przyczepność zarówno na mieszanym, jak i mokrym podłożu.

S'portofino

Przemieszczając się w skalnym terenie, szczególnie docenisz jej gładką powierzchnię która znajduje się w jej przedniej części. Mowa o  pozbawionej bieżnika strefie „climbing zone”. Jej zadaniem jest pomoc przy stawianiu krawędzi butów na bardzo małych występach skalnych. Strefa ta gwarantuje też większą przyczepność, która przydaje się w trakcie pokonywania nieskomplikowanych wspinaczek. Podejściówki pomagają w bezpieczny sposób pokonywać techniczny teren, są przy tym niezwykle lekkie i nie ograniczają ruchu w kostce. Modele Dolomite Crodarossa GTX czy Crodarossa PRO GTX to dwa najbardziej zaawansowane modele włoskiego producenta. Ten ostatni oferuje nawet możliwość założenia półautomatycznych raków. Takie rozwiązanie to zdecydowana rzadkość w segmencie podejściowego obuwia.

Obuwie w wysokie góry i do zimowego wspinania

Najbardziej zaawansowanym typem obuwia górskiego są modele wysokogórskie oraz bardziej zaawansowane odpowiedniki do wspinaczki zimowej. W zdecydowanej większości buty tego typu posiadają dodatkowe ocieplenie. Jego ilość jak i sama konstrukcja buta decydują o tym, do jakiej maksymalnej wysokości nad poziomem morza możemy bezpiecznie działać. Na ogół jednak mając na nogach ocieplone buty wysokogórskie, możesz bez większych obaw zdobywać zimą szczyty do wysokości ok. 5000 metrów n.p.m. W najlepiej ocieplonych modelach śmiało sięgniesz po ośmiotysięczniki. Obuwie tego typu wyparło ciężkie buty z plastiku, które posiadały wyjmowany wewnętrzny botek.

Współczesne modele powstają z grubej skóry oraz syntetycznych surowców odznaczających się wyjątkowo dużą odpornością na uszkodzenia. Oprócz dodatkowego ocieplenia, które poprawia termikę, modele wysokogórskie pomieszczą docieplające wkładki i grube skarpety. Wiele zaawansowanych modeli posiada zewnętrzny protektor (ochraniacz) połączony trwale z cholewką. Jego rolą jest dodatkowa izolacja i ochrona wnętrza buta przed wnikaniem wszelakiej wilgoci czy śniegu. Wszystkie buty wysokogórskie posiadają wysoki otok gumowy i bardzo sztywną podeszwę. Dzięki niej i specjalnym rantom w przedniej i tylnej części są kompatybilne z rakami automatycznymi i półautomatycznymi.

S'portofino

Buty górskie dla kobiet a buty górskie dla mężczyzn - różnice

Równie ważną sprawą przy wyborze górskiego obuwia jest kwestia płci. W tym przypadku buty zaprojektowane dla mężczyzn nie będą odpowiednie dla kobiecych nóg. To samo zresztą dotyczy tzw. obuwia unisex. Jest to oczywiście związane z różnicami anatomicznymi w budowie damskich i męskich stóp. Właśnie dlatego producenci coraz śmielej rozbudowują kolekcje obuwia dla kobiet. Damskie stopy odznaczają się zupełnie innymi proporcjami. Świetnym tego przykładem jest chociażby inna odległość między czubkiem największego palca do kłębu względem pięty. Drugą kwestią jest ich tęgość. Modele dla pań są węższe i zdecydowanie mniej masywne niż te męskie. Kolejna różnica wynika z innej wysokości podbicia stopy. Buty dla kobiet mają je na ogół niższe. Modele dla pań wyróżniają się nierzadko dużo ciekawszą estetyką niż buty projektowane dla mężczyzn. Są przy tym lżejsze i w rezultacie bardziej wygodne w trakcie długich wypraw.

S'portofino

Solidne i komfortowe buty to kluczowy element każdej górskiej wyprawy. Z tego powodu nie należy na nich oszczędzać. Warto poświęcić dużo uwagi w trakcie ich wyboru i przymiarki. Podczas przymiarki załóż skarpety, w których najczęściej wychodzisz na szlak. Jeśli nie masz takich ze sobą, poproś pracownika sklepu o parę trekkingowych skarpet. Przymierzane buty zwiąż w taki sposób, by móc zaraz wyruszyć na wędrówkę. Odpowiednio mocne, ale nie ograniczające krążenia zasznurowanie butów ogranicza ruch pięty ku górze. Zbyt duży luz w okolicach pięty będzie skutkował nieprzyjemnymi otarciami. Odległość między piętą a tylną częścią może mieścić się w przedziale od pół centymetra do maksymalnie  jednego centymetra. Nigdy nie kupuj zbyt ciasno dopasowanych butów. Brak niezbędnego minimum luzu szybko przyczyni się do obicia palców i bolesnych otarć pięt. Dobrze dobrane buty odwdzięczą się swoją wygodą i pomogą zdobyć nie jeden szczyt.

PRZYGOTUJ SIĘ NA SWOJĄ GÓRSKĄ WYPRAWĘ

Peak Performance

Wczytaj czat